ÇÖZÜMÜ ZOR DEĞİL…
Son yıllarda özellikle de zorlu pandemi sürecinin devamındaki bazı ülkelerde olduÄŸu gibi ülkemizde de ilaç-eczacılık hizmetlerinde oldukça ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Ä°FK’nin uygulamaya konulduÄŸu 2004 yılından bu güne ilk defa yıl içerisinde (Åžubat- Temmuz Aralık 2022) üç defa zam gelmesine karşın ilaç temininde yaÅŸanan sıkıntılar devam ediyor.
VatandaÅŸlarımız ilaca ulaÅŸabilmek için eczane eczane dolaşıyor,eczaneler de ilaç bulabilmek için büyük çabalar gösteriyor,günün önemli bölümünü telefon ya da bilgisayar başında ilaç temin etmeye çalışarak geçiriıyor, ancak bir çok ilaç için vatandaÅŸa “yok” demek zorunda kalıyorlar.
Özellikle de nöbetler ilaç yokları nedeniyle tam anlamı ile çileye dönüÅŸmekte ve vatandaÅŸlarla eczaneler arasında isteyen gerginlikler yaÅŸanmaktadır.
Ä°laç yokluklarının maÄŸdurlarının vatandaÅŸlar ve eczacılar olduÄŸu açıktır. Sorunun çözümü için yıllardır mücadele eden, önerilerde bulunan eczacı örgütlerinin sesine bugüne kadar kulak verilmemiÅŸ veya dikkate alınmamıştır ne yazık ki…
YaÅŸanan sıkıntının temeli sorunu çözmekten uzak,güncelliÄŸini yitirmiÅŸ Ä°FK’da ısrar edilmesidir. Kararname gereÄŸi yılda bir kez güncellenen Euro kuru ilaç fiyatları belirlenmekte, ancak son yıllarda hızla yükselen enflasyon, artan döviz kuru nedeniyle ilaç fiyatlarının belirlenmesine esas olan “Euro kuru” gerçek kurun oldukça gerisinde kalmakta özellikle de ithal ilaçların temini zorlaÅŸmaktadır.
Bu tablo birçok ilacın temininde sıkıntılar yaÅŸatmakta, eczacıların ilaç teminin zorlaÅŸtırmaktadır. Ülkemizde üretilen ilaçlarda yaÅŸanan sorun zamlar ile aşılamamakta iken ithal ilaçlardaki ise sorun çok daha ciddi boyutlara varmaktadır.
Yılda bir kez zam yapılması hükmünü içeren Ä°FK güncelliÄŸini yitirmiÅŸtir. Sektörün tamamı hatta vatandaÅŸlar bile ilaca yapılacak zammın tarihini ve miktarını kestirebilmektedir.
Her yıl Ekim-Kasım aylarında baÅŸlayıp Åžubat ayındaki zammın açıklandığı tarihe kadar artan ilaç yokları saÄŸlık hizmetlerine olumsuz yansımaktadır. Yılın sonuna gelirken de ilaçlar piyasadan birer – ikiÅŸer kaybolmakta ve sorun hızla büyümektedir.
Üretimi önemli ölçüde arttırdığını ifade eden firmalar olmasına raÄŸmen sorun çözülmemektedir.
İlaç yokluğunu ve nedenlerini görmezden gelerek ;
*nöbetçi eczane sayısını artırmaya çalışmak,
*eczanelere imza karşılığı uyarı metinleri göndermek,
*eczaneleri zan altında bırakan denetimler yapmak,
*ilaç yok diyen eczacı odalarından bulunamayan ilaç listelerini istemek
Sorunun çözümüne katkısı olmayan adımlardır .
Yapılması gereken ilaç harcamalarını kontrol amaçlı ancak yüksek enflasyon ile çıkış noktasının çok uzağında kalan mevcut yöntemden vazgeçip yılda 3-4 defa ve maliyet artışlarına uygun, daha küçük oranlarda zammı içeren sorunu çözecek saÄŸlıklı ve kalıcı bir yönteme geçilmesidir.
Aksi halde ilaç yokluÄŸu sorunu her yıl artarak devam edecek, tedaviler aksayacak ve maÄŸduriyetler yaÅŸanmaya devam edecektir. Yanlışta ısrar etmek yerine sektörün bileÅŸenleri ile birlikte belirlenecek akılcı bir yöntem hepimizin dileÄŸidir.
Eczanelerde ilaca ulaşımın önündeki engellerin kalktığı, vatandaşın kapı kapı dolaşıp ilaç aramadığı ve saÄŸlık hizmetlerinin aksamadığı aydınlık günler dileklerimle...
Ecz. Tuncay SAYILKAN
