ECZACININ DERDİ ZAM DEĞİL Kİ...
Yaklaşık 5 yıldır birbirinin aynısı olayları yaşıyoruz. Her yılın sonuna gelirken ilaçlar piyasadan birer ikişer kayboluyor ve vatandaş eczane eczane dolaşıp ilacına ulaşmaya çalışıyor. Ocak ayı içerinde artan yoklar zammın belirlendiği tarihe kadar tavan yapıyor ve sonunda ilaç fiyatlarına zam gelmesinin hemen ardından aylardır bulunmayan ilaçlar nasıl oluyorsa birden ortaya çıkıveriyor.
Aslında olay çok açık. Ä°laçların fiyatlandırılması için yasal bir süreç var.SaÄŸlık sektöründeki herkes de uygulamayı çok iyi biliyor.
Ülkemizde ilaç fiyatlarında yapılacak deÄŸiÅŸim yönetmelik gereÄŸi Avro kuruna göre belirleniyor.
Her yeni yılın başında bir önceki yılın Avro deÄŸerindeki artışa göre belirlenen ve sadece ilaç fiyatlarına gelecek zam oranına esas olacak bir Avro kuru saptanıyor ve ilaç fiyatları bu deÄŸere göre güncelleniyor.
Zam oranı önceki yıllarda Ocak ayı başında belirlenir ve 45 gün sonra yani Åžubat ayının 20’ si gibi uygulanırken bu süre son yıllarda 5 güne indirildi. Yani bu yılki zam oranı 14 Åžubatta belirlendi ve 20 Åžubatta yürürlüÄŸe girdi.
Bu iÅŸlemler yılda 1 kez ve belirlenmiÅŸ takvim üzerinden yapılıyor.
Sorun da burada baÅŸlıyor. Aylar öncesinden uygulama tarihi belli ve oranı tahmin edilebilen bir zam iÅŸlemi var. Dolayısı ile de sektörün tamamı bu süreci yakından takip ediyor.
Yaklaşık 3-4 ay süren bulunamayan ilaçlar sorununu en derinden yaÅŸayan kesim hiç kuÅŸkusuz eczaneler.
Halkın en kolay ulaÅŸabildiÄŸi saÄŸlık danışmanları olarak her gün yüzlerce vatandaÅŸa ilaçların bulunamadığını ve nedenlerini anlatmak durumunda kalıyoruz.
Eczacı meslek örgütlerimiz de sorunun ciddiyetine dikkat çeken açıklamalar yapıyor,yaÅŸanan maÄŸduriyetleri gündeme taşıyarak çözümü hızlandırmaya çalışıyorlar.
Sorunun kaynağı belli olmasına karşın yıllardır bu yöntemde ısrar ediliyor.Daha da kötüsü çözüm aramak yerine sektörün bileÅŸenleri sırayla stokçulukla suçlanıyor,devamında da sektörün temsilcileri birbirlerini suçlayarak kendi masumiyetlerini anlatmaya çalışıyorlar.
Halk saÄŸlığını olumsuz etkileyen geliÅŸmelere dikkat çekmek için “ilaçlar bulunamıyor, vatandaÅŸ zor durumda, hastalar ilacına ulaÅŸmakta sıkıntı yaşıyor” diye açıklamalar yapan eczacı odalarının yöneticilerinden ayrıntılı listeler isteyerek baskı oluÅŸturmak ve konuÅŸanları eleÅŸtirmenin sonrasında yıllardır süregelen klasik suçlamalar geliyor.
Ä°laçların bulunmama nedeni olarak meçhul stokçular gündeme taşınıyor. Sektörün tüm kesimleri stokçu olarak lanse ediliyor.
Üreticiler, dağıtım kuruluÅŸları derken bu yıl sıra eczanelere kadar geldi.
Yıllardır halkın en güvendiÄŸi kurumların başında gelen eczaneleri stokçu algısı ile ortaya atmak bizlere yapılmış büyük bir haksızlıktır.
Tek derdi vatandaşın ilaçlarını eksiksiz karşılamak ve saÄŸlık hizmetini aksatmadan özveriyle sürdürmek olan bir meslek grubunu ima yoluyla da olsa zan altında bırakmak hiç doÄŸru deÄŸildir.
Kaldı ki ilaç fiyatlarına gelen zam eczanelerin talebi üzerine deÄŸil üretici ve ithalatçı firmaların talepleri üzerine gerçekleÅŸmektedir. Eczacılar hiçbir zaman zam talebinde bulunmamış, aksine ilacın bulunabilir ve güvenilir olması için çaba harcamışlardır.
Aslında sorun da bellidir, çözüm de. Ä°laç fiyatları ile ilgili düzenlemeyi senede bir defa ve belirlenen sabit takvimde yapmak yerine senede 3 veya 4 defa daha küçük oranlarda yapmak gerekiyor. Ayrıca, zam oranının belirlenmesini takiben hemen ertesi gün uygulanması yaÅŸanan sorunu ortadan kaldıracaktır.
Sanal suçlular yaratarak gerçekten uzaklaÅŸmak sadece çözümü geciktirmektedir. Ortak akılla hareket ederek çözüme ulaÅŸmak, baÅŸta ilaca ulaÅŸmakta sorun yaÅŸayan hastalar olmak üzere herkesin talebidir.
Bizler eczanelerin ticari iÅŸletmeler deÄŸil halkın en kolay ulaÅŸtığı saÄŸlık kuruluÅŸları olduÄŸunun bilincindeyiz. Her zaman olduÄŸu gibi bilimin ışığında doÄŸruları söylemeye ve sorunların çözümü için çalışmaya devam ediyoruz.
GeleceÄŸe güvenle bakabildiÄŸimiz sorunsuz günler dileklerimle…
Ecz.Tuncay Sayılkan
